Rolnicy są specyficzną grupą zawodową, która ma obowiązek posiadania obowiązkowych ubezpieczeń. Co obejmują takie ubezpieczenia i jakie są rodzaje polis, które muszą wykupić dla siebie właściciele gospodarstw rolnych w Polsce?
Obligatoryjność ubezpieczeń dla rolników wynika z przepisów ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z dnia 22 maja 2003 roku. Rozdział 3 tejże ustawy poświęcony jest ubezpieczeniom OC rolników. Art. 44 stanowi, że rolnik jest zobowiązany do zawarcia umowy ubezpieczenia OC rolników z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego.
Umowa takiego ubezpieczenia zawierana jest na 12 miesięcy i kończy się z upływem dnia poprzedzającego początkowy dzień okresu ubezpieczenia. Warto wiedzieć, że umowy ubezpieczenia OC rolników podlegają automatycznemu przedłużeniu, zgodnie z art. 46 wspominanej ustawy i domniemaniem zawarcia kolejnej umowy ubezpieczenia OC rolników. Jeśli więc rolnik nie później niż na jeden dzień przed upływem 12 miesięcy, czyli przed końcem okresu trwania umowy, nie powiadomi pisemnie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, wówczas uważa się, że została ona zawarta na kolejne 12 miesięcy. Zakład ubezpieczeń przy odnawianiu umowy zobowiązany jest potwierdzić zawarcie umowy dokumentem ubezpieczenia w terminie 14 dni od dnia jej zawarcia.
Obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia OC rolników pojawia się z chwilą objęcia w posiadanie gospodarstwa rolnego. Rolnik musi zawrzeć stosowną umowę najpóźniej w dniu:
Za brak ubezpieczenia OC rolników grozi kara finansowa w wysokości równowartości jednej dziesiątej minimalnego wynagrodzenia za pracę – w 2019 roku będzie to 225 zł.
Ubezpieczenie OC rolników obejmuje odpowiedzialność cywilną rolnika oraz osób pracujących w ubezpieczonym gospodarstwie rolnym w okresie trwania ochrony ubezpieczeniowej, które wyrządziły szkodę w związku z posiadaniem przez rolnika tego gospodarstwa rolnego.
Co istotne, wspominana ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych wskazuje, ile muszą wynosić niezmiennie minimalne sumy gwarancyjne w tychże polisach. Sumy gwarancyjne nie mogą być niższe niż równowartość w złotych:
Przeliczenia sum na złotówki dokonuje się z zastosowaniem kursu średniego, który ogłaszany jest przez Narodowy Bank Polski, i obowiązuje w dniu wyrządzenia szkody.
Również na podstawie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych na rolników nakładany jest obowiązek ubezpieczenia gospodarstwa rolnego. Objęta jest nim każda osoba fizyczna zajmująca się działalnością rolniczą, posiadająca areał użytków rolnych przekraczający łącznie 1 ha i opłacająca w części lub całości podatek rolny.
Podobnie jak w przypadku ubezpieczenia OC rolników umowa ubezpieczenia budynków rolniczych zawierana jest na rok. Zakres ubezpieczenia obowiązkowego budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego obejmuje tylko podstawowe ryzyka i szkody powstałe w wyniku zdarzeń losowych wskutek:
Za brak ubezpieczenia budynków rolniczych rolnikowi grozi kara w wysokości równowartości jednej czwartej minimalnego wynagrodzenia za pracę – w 2019 roku będzie to kwota 562,50 zł, ale kwoty kary zaokrągla się do pełnych 10 zł, dlatego kara wyniesie 560 zł.
Krajowe przepisy zobowiązują rolników pobierających dopłaty bezpośrednie do ubezpieczenia co najmniej 50 proc. powierzchni swoich upraw. Jednocześnie w takich ubezpieczeniach występuje udział własny w ubezpieczeniu upraw na poziomie 10 proc. wartości szkody w przypadku ubezpieczeń od wszystkich ryzyk, z wyłączeniem suszy. Obowiązek objęcia takim ubezpieczeniem połowy upraw dotyczy rolników uprawiających:
Zakresem ubezpieczenia objęte są ewentualne straty spowodowane negatywnymi skutkami powodzi, opadów gradu, a także przymrozków. W planach jest objęcie ubezpieczeniem także strat wywołanych suszą – obecnie takie ubezpieczenia są bardzo drogie, a niektórzy ubezpieczyciele wcale ich nie oferują.
Wielu rolników ma problem z wyegzekwowaniem odpowiednich, adekwatnych do skali poniesionych szkód, odszkodowań z ubezpieczeń rolniczych, zwłaszcza tych dotyczących suszy. Jeśli ubezpieczyciel odmawia wypłaty odszkodowania albo rolnik uważa, że jest ono zbyt niskie, może zwrócić się o pomoc do firmy Polisa Plus prowadzonej przez Fundusz Odszkodowań Komunikacyjnych, od której uzyskasz pomoc w uzyskaniu odszkodowania za szkody rolnicze.