Słownik rolniczy

Porady dla rolników

W okresie zimowym świeże, soczyste warzywa i owoce są wręcz na wagę złota. Tym bardziej, gdy pochodzą z własnego ogródka, kiedy to mamy pewność że są zdrowe, nie opryskiwane chemicznie i bez konserwantów. Aby więc podczas zimy, gdy warzywa i owoce kupione w sklepie będą bezsmakowe i "napompowane" różnymi wypełniaczami, zapewnić sobie zdrową dawkę witamin i niepowtarzalnego smaku, warto przechowywać własne plony.

Wbrew pozorom nie wystarczy jednak wrzucić ich do skrzynki i pozostawić w piwnicy - jest to nieco bardziej skomplikowane, gdyż niewłaściwie składowane szybko się psują, nie nadając się już do wykorzystania. Poznajmy zatem kilka zasad dotyczących przechowywania zbiorów, które pozwolą nam cieszyć się ich świeżością i dobrym smakiem przez całą zimę.

Jakie warzywa i owoce można przechowywać?

Do przechowywania należy wybierać te owoce i warzywa, które są do tego przeznaczone, czyli odznaczają się długą trwałością i odpornością na niskie temperatury. Takie informacje można znaleźć np. na torebce z nasionami. Przechowywać można jedynie odmiany późne, gdyż wczesne szybko się zestarzeją. Do długotrwałego składowania nadadzą się takie gatunki warzyw, jak: większość korzeniowych - marchew, pietruszka, seler, pasternak, skorzonera, kapusta głowiasta biała i czerwona, kapusta włoska oraz cebula, czosnek i por. Do średnio trwałych w przechowywaniu należą natomiast: kalafior, kalarepa, papryka, rzepa, kapusta pekińska, dynia, brukselka. Jeśli zaś chodzi o owoce, z natury są one nietrwałe i trudno przechowywać je przez dłuższy czas - jedyne gatunki, jakie mogą przetrwać zimę to gruszki i jabłka. Bardzo istotnym podczas składowania czynnikiem jest to, by plony były zdrowe, dobrze wykształcone, nieuszkodzone, bez widocznych śladów po szkodnikach. W przeciwnym wypadku będą bowiem gnić i pleśnieć, zarażając przy okazji pozostałe, zdrowe warzywa i owoce. Ważny jest również termin zbioru - plony powinny być dojrzałe, lecz nie przejrzałe, zebrane wtedy, gdy osiągną odpowiednią wielkość, kształt i barwę. Dokładny czas zbioru zależy oczywiście od gatunku, odmiany, terminu wysiewu czy warunków atmosferycznych i nie da się go z góry określić.

Warunki przechowywania

Warunki przechowywania mają zasadniczy wpływ na jego efekty, gdyż nawet najzdrowsze warzywa i owoce, prawidłowo zebrane i przygotowane, nie przetrwają zimowych miesięcy, jeśli nie zapewni się im odpowiedniej temperatury i wilgotności. Temperatura nie powinna spadać poniżej 0°C, a z drugiej strony nie może również zbytnio wzrosnąć, gdyż warzywa mogą się wtedy zagrzać i rozpocząć ponowny rozwój. Jeśli chodzi o warzywa, korzeniowe i kapusta w czasie przechowywania wymagają dużej wilgotności powietrza - najlepiej więc składować je w nieogrzewanych piwnicach, luzem lub w skrzynkach, przy temperaturze 1-4°C. Warto zabezpieczyć je przed wyschnięciem, przysypując wilgotnym piaskiem. Jeśli natomiast nie możemy przechowywać warzyw w piwnicy, możemy pozostawić je na działce lub w ogródku, ułożone w kopcach. W tym celu należy wykopać wąskie, głębokie na ok. 50cm rowy, umieścić w nich warzywa (każdy gatunek osobno) i przykryć cienką warstwą ziemi.

Z kolei cebulę i czosnek należy przechowywać w suchych, chłodnych i przewiewnych pomieszczeniach, przy temperaturze 1-7°C - świetnie nada się do tego celu strych lub zamykana altanka. Warto pamiętać, że przed rozpoczęciem przechowywania, cebula i czosnek powinny być wysuszone (zewnętrzne łuski powinny być suche).

Jabłka i gruszki natomiast przechowuje się w ciemnym pomieszczeniu o wysokiej wilgotności, wynoszącej około 90%, w temperaturze: dla jabłek 0–2°C, a dla gruszek od –1 do +1°C. W tym przypadku najlepiej sprawdzi się chłodnia, jednak jeśli nią nie dysponujemy, starajmy się stworzyć przybliżone warunki, na przykład przez wietrzenie pomieszczenia i oblewanie posadzki wodą albo rozstawienie naczyń z wodą. Owoce należy przechowywać ułożone w skrzynkach i okryte folią polietylenową, która zapobiegnie szybkiej utracie wody i dodatkowo spowolni dojrzewanie.

Bardzo ważną zasadą jest to, by nigdy nie przechowywać warzyw z owocami, a nawet w sąsiedztwie. Zebrane owoce wydzielają bowiem etylen, który przyśpiesza starzenie się warzyw i skraca czas ich składowania.

Artykuł powstał we oparciu o wiedzę i doświadczenie pracowników firmy Agro-Bis Barszcz sp.j.

Tematy: